Cờ vây mang theo những triết lý sống của người Trung Hoa cổ đại. Đối với cuộc đời của mỗi con người, hết thảy sự việc như một ván cờ.

Cầm, kỳ, thư, họa là bốn lĩnh vực nghệ thuật được xem trọng tại Trung Hoa cổ xưa. Trong đó “kỳ” chính là chỉ vi kỳ hay là cờ vây. Cờ vây được xem như là một phần trong lịch sử văn minh hàng ngàn năm của Trung Hoa. 

Một bàn cờ vây là một tiểu vũ trụ

Một bàn cờ vây gói gọn cả một tiểu vũ trụ, được tạo nên do 360 thiên thể hợp lại. Một bàn cờ có 19 đường dọc và 19 đường ngang với tổng cộng 361 điểm. Một điểm dư ở trung tâm gọi là Thiên Nguyên, tức là Thái Cực. Đại biểu cho trung tâm của vũ trụ. Con số 360 chính là số ngày trong một năm âm lịch, được chia thành bốn mùa ở bốn góc của bàn cờ: xuân, hạ, thu, đông. Những con cờ đen và trắng tượng trưng cho ngày và đêm. Như vậy cả bàn cờ tượng trưng cho sự biến hóa của Trời và Đất.

Một bàn cờ vây là một tiểu vũ trụ
Một bàn cờ vây tượng trưng cho sự biến hóa của Trời và Đất. (ảnh :ĐKN)

Trong cuốn cổ thư: Hà Đồ, Lạc thư, có ghi chép rằng cờ vây có 361 giao điểm, có 8 ngôi sao chỉ phương vị, 72 giao điểm dọc theo vòng chu vi mà tương ứng với 360 ngày, có 8 quẻ bát quái: càn, đoài, ly, chấn, tốn, khảm, cấn, khôn.

Trong cờ vây, các hình tròn của quân cờ tượng trưng cho sự chuyển động của thiên thể, các ô vuông trong bàn cờ tượng trưng cho sự yên tĩnh của trái đất. Quân cờ có hai màu đen, trắng, tượng trưng cho Âm và Dương.

Mỗi trận chiến trên trái đất – sự việc diễn ra như một ván cờ.

Một ván cờ được xem như là cuộc chiến giữa các vì sao, tương quan liên hệ đến thiên tượng dịch lý. Sự thay đổi của các thiên thể trong vũ trụ cũng tương ứng với sự biến hóa trong xã hội loài người trên trái đất. Vì vậy có thể nói hết thảy sự việc như một ván cờ. Cờ vây còn có tương quan liên hệ đến binh pháp chiến lược, và vấn đề trị quốc an dân.

Mỗi thời kì khác nhau thì trên trái đất đều diễn ra các trận chiến khác nhau. Các trận chiến không chỉ bao gồm chiến tranh giữa các quốc gia mà còn bao gồm các cuộc chiến chống lại bệnh dịch, các cuộc chiến vô hình chống lại sự bức hại Tín ngưỡng, các cuộc cứu trợ thảm họa sau thiên tai như động đất và sóng thần, và các cuộc đấu tranh sinh tồn khác nhau của con người trong xã hội.

Mỗi trận chiến trên trái đất - sự việc diễn ra như một ván cờ.
Cờ vây còn có tương quan liên hệ đến binh pháp chiến lược và vấn đề trị quốc an dân (ảnh: Pinterest)

Người Trung Hoa cổ đại cũng coi trọng sự tu dưỡng đạo đức và tâm tính. Có thể thấy rằng, người xưa sáng tạo ra môn cờ vây không phải chỉ để tiêu khiển giết thời giờ hay học cách tranh giành hơn thua. Chơi cờ là học về đạo lý nhân sinh, giáo huấn con người nâng cao bài học về đạo đức. Đây là môn nghệ thuật mà tính cách, tư tưởng, đạo đức của người chơi đều thể hiện trên bàn cờ. Do vậy người xưa coi Kỳ trong tứ nghệ là một môn nghệ thuật không thể thiếu trong đời sống con người.

Màu sắc của quân cờ – trắng và đen tượng trưng cho âm dương, thiện và ác

Các quân cờ được chia thành hai màu đen và trắng, tượng trưng cho âm và dương. Sự hỗn loạn trong xã hội loài người cũng giống như mối quan hệ giữa âm và dương, đen và trắng. Âm dương lúc này không chủ yếu phản ánh âm dương mà phản ánh cuộc chiến giữa thiện và ác. Quả thật, những sự việc như một ván cờ.

àu sắc của quân cờ - trắng và đen tượng trưng cho âm dương, thiện và ác
Màu sắc của quân cờ – trắng và đen tượng trưng cho âm dương, thiện và ác

Các quân cờ của cờ vây là hình tròn, tượng trưng cho bầu trời. Và bàn cờ là hình vuông, tượng trưng cho mặt đất. Một ván cờ là một thế giới cô đọng, phản ảnh mối quan hệ giữa trời đất, tác động đến đời sống của con người.

Trong cờ vây có sự chuyển động và tĩnh lặng. Trong cờ vây, hình tròn của quân cờ tượng trưng cho sự chuyển động của thiên thể, và hình vuông của bàn cờ tượng trưng cho sự tĩnh lặng của trái đất.

Sự hỗn loạn là một quá trình thanh lọc của vũ trụ

Sự hỗn loạn trong xã hội con người đều là phản ánh của thiên tượng. Khi đạo đức xã hội tuột dốc, con người dần đánh mất bản tính thiện lương của mình thì trên trái đất sẽ xuất hiện thiên tai, nhân họa. Phải chăng đây là sự cảnh tỉnh loài người. Là lời nhắc nhở con người nên quay trở lại với văn hóa truyền thống. Xã hội hiện đại đang hỗn loạn là vì đang dần xa rời truyền thống. Những hỗn loạn này không khác gì quá trình thanh lọc của vũ trụ. Đây là một trận chiến giữa thiện và ác, chính và tà. Là sự cảnh báo con người rằng cái ác không thể chiến thắng cái thiện, chính không thể thắng tà. Và cuối cùng trật tự phải được lập lại.

Tất cả các tôn giáo chính thống trong lịch sử nhân loại đều nói với con người rằng mục đích của đời người là loại bỏ những tư tưởng tội lỗi trong tâm của mình và trở về bản tính thuần khiết nguyên sơ ban đầu. Có rất nhiều hỗn loạn trên thế giới ngày nay. Điều này thôi thúc mọi người suy nghĩ về cuộc sống hiện tại và tương lai. Họ nên chọn lựa điều gì? Đứng về cái thiện hay ủng hộ cái ác. Mỗi sự lựa chọn sẽ quyết định vận mệnh tương lai của họ. Mỗi quân cờ đã đi là không thể rút lại. Cần cân nhắc kĩ lưỡng trước khi hành động, nếu không sẽ nhận hậu quả khôn lường.

Như vậy mọi sự việc diễn ra trong đời đều như một ván cờ. Mỗi quân cờ đã đi là không thể rút lại. Con người cần thuận theo Thiên ý mà hành.