Dù ở bất cứ đâu bạn cũng dễ dàng bắt gặp hình ảnh những người cúi đầu và tay cầm điện thoại. Phải chăng chúng ta đang “giải trí đến chết”?

Đầu cúi thấp, tay cầm điện thoại di động

Tan sở, tôi vội vã bước vào thang máy, vì có chuyện trong lòng nên mặc dù đang cầm điện thoại di động trong tay nhưng tôi cũng không mở ra. Tôi quan sát một chút những người đang chen lấn trong thang máy, và đột nhiên phát hiện mọi người đều rất an tĩnh, đầu cúi thấp và dán mắt vào điện thoại di động. 

Có người đang dùng điện thoại để xử lý công việc; nhưng đa phần là xem video, lướt web hoặc là đọc tiểu thuyết, nghe nhạc. Trên đường trở về nhà, tôi nhìn thấy một nhóm người đang chờ ở trạm xe buýt. Họ cũng đang chăm chú vào điện thoại di động. Hành khách trên xe buýt bất kể là ngồi hay đứng, cũng đều có một động tác giống nhau: Đầu cúi thấp, tay cầm điện thoại.

Đột nhiên trong đầu tôi nảy ra một suy nghĩ: “Giải trí đến chết”.

Đây không phải là tôi sao? Tôi trước giờ chẳng phải vẫn như vậy sao? Buổi sáng vừa thức dậy là đã mở điện thoại ra xem. Đầu tiên là xem có tin tức gì từ công việc không; người nhà bằng hữu có tin tức gì không; thông báo của địa phương; tiếp theo sẽ là xem video, lướt web; sau đó thì cầm luôn điện thoại vào nhà vệ sinh; vừa xem điện thoại vừa nấu ăn, vừa ăn vừa xem video.

Điện thoại mang lại nhiều tiện lợi

Lúc làm việc chỉ cần rảnh một chút là sẽ cầm điện thoại. Buổi trưa nghỉ ngơi cũng dùng điện thoại. Buổi chiều thì lại lặp lại giống buổi sáng. Buổi tối trở về nhà bận bịu với việc nhà; nằm ở trên giường lại cầm lấy điện thoại. Cứ xem điện thoại cho đến lúc quá mệt mới tắt điện thoại và chìm vào giấc ngủ. Và hôm sau lại một ngày mới bắt đầu, lại lặp lại những việc như vậy…

Giải trí đến chết; Nghiện điện thoại là gì; Nghiện điện thoại của giới trẻ
Dù đã lên giường chuẩn bị đi ngủ vẫn không thể rời được chiếc điện thoại (ảnh minh họa Adobestock)

Tôi tự nghĩ, bản thân là người tương đối nghiêm khắc, và có ý thức tự giác khá mạnh; vậy mà không biết từ khi nào lại trở nên dính chặt vào cái điện thoại di động như vậy?

Tôi nhớ là trước đây công việc khá bề bộn, không có thời gian xem điện thoại; điện thoại chỉ là công cụ liên lạc. Về sau, bởi vì có liên quan đến công việc, nên phải lên mạng tìm tư liệu. Điện thoại di động là phương tiện vô cùng tiện lợi; giúp chúng ta giải quyết được rất nhiều vấn đề.

Càng về sau này tôi càng sử dụng điện thoại nhiều hơn; cảm thấy điện thoại di động thật tốt, có thể mở rộng tầm mắt, tăng trưởng kiến thức. 

Bị điện thoại khống chế mà không hay biết

Về sau này lại phát hiện rất nhiều người ở trên mạng bày cách kiếm tiền. Chẳng hạn như lập quầy hàng rong, làm nông nghiệp, chơi chứng khoán, quay video, tham gia sáng tạo v.v. đều có thể kiếm được tiền. Tôi cũng cố gắng nghiên cứu để làm thêm một công việc nữa; tìm cách tăng thu nhập cho gia đình. 

Về sau phát hiện những công việc này không phù hợp với tôi, nên tôi lại phải đi tìm những công việc phù hợp với mình hơn. Tôi lướt web để xem về cách làm đẹp trên mạng, video hài hước, chuyện phiếm của người nổi tiếng, bài viết hay v.v. Tôi cứ thế mà dần dần tiến nhập vào đó và chìm sâu lúc nào không hay.                  

Mỗi ngày tôi đều suy nghĩ về cách làm giàu; mỗi ngày đều chìm đắm vào những trò giải trí ở trên mạng; mỗi ngày bộ não của tôi đều phải chứa đựng một lượng lớn thông tin; mỗi ngày đều rất bận rộn và mệt mỏi không thể chịu được.

Đầu óc tôi không có lúc nào được nghỉ ngơi, không có suy nghĩ được chút gì, không có ký ức và hồi ức, không có cảm giác và thân tình. Cả người giống như là cương thi vậy; thật giống như là bị điện thoại di động khống chế vậy.

Nghiện điện thoại thông minh; Nghiện điện thoại thông minh là gì; Nghiện điện thoại ở học sinh
Càng dùng điện thoại để giải trí thì người ta lại càng mệt mỏi hơn (ảnh minh họa Adobestock)

Có lúc như tôi đang định nói cái gì, vậy mà lại quên mất, không tài nào nghĩ ra được; mọi người có từng bị như vậy không?

Giải trí đến chết

Tôi thử tìm kiếm ở trên mạng một chút, thì thấy cuốn sách “Giải trí đến chết” (Amusing yourself to death) của nhà nghiên cứu và phê bình văn hóa truyền thông người Mỹ Neil Postman xuất bản năm 1985. Cuốn sách phân tích xã hội Mỹ từ sự thống trị của báo in chuyển sang truyền hình; dẫn đến hiện tượng những lời nói của công chúng từ chỗ lý tính, trật tự, logic, dần chuyển thành xa rời thực tế, nông cạn, nhảm nhí. Cuốn sách đã nhắc nhở mọi người cần phải cảnh giác với sự lũng đoạn của công nghệ.

Phía trên là nói về những năm 1980. Ngày nay, 40 năm sau, thông tin giải trí trong điện thoại di động của chúng ta nhiều hơn một trăm hoặc một nghìn lần so với trước đây; đủ hiểu rằng nó sẽ kiểm soát con người ta đến mức độ như thế nào.

Điện thoại di động và internet là con dao hai lưỡi. Về mặt tốt thì chúng ta cũng biết rồi, nhưng về mặt tiêu cực của nó thì cũng không thể xem nhẹ. Nhưng dù sao nó cũng chỉ là công cụ trong tay chúng ta; giống như chén cơm đôi đũa, chiếc xe đi lại, chiếc giường để nghỉ ngơi, chúng ta phải lợi dụng nó thật tốt, chứ không phải là để nó khống chế chúng ta.

Cách thoát khỏi sự khống chế của điện thoại di động

1. Nhận ra vấn đề

Vậy chúng ta phải làm gì đây? Tôi nghĩ trước tiên chúng ta phải nhận thức được rằng đây là một vấn đề. Bạn có phải là một người nghiện điện thoại di động? Nếu đúng như vậy thì phải thừa nhận bản thân có vấn đề trong việc sử dụng điện thoại di động. Khi bạn nhận thức được rằng đó là một vấn đề thì bạn sẽ tìm cách để khắc phục. Đây là bước đầu tiên.

2. Đặt điện thoại xuống

Thứ hai là bạn hãy nghĩ đến việc đặt điện thoại di động xuống. Hãy suy nghĩ một chút về lý tưởng và hoài bão của bạn; nghĩ một chút về con đường tương lai của bạn. Bạn có muốn bước xuống mồ với chiếc điện thoại trên tay không? Bạn nên dành thời gian đọc sách, nâng cao nghiệp vụ, quan tâm gia đình; chuyển sự chú ý của bạn khỏi chiếc điện thoại.  

Nghiện điện thoại bị tâm thần; Nghiện mạng xã hội là gì; Nghiện mạng xã hội
Đừng trở thành nô lệ của công nghệ (ảnh minh họa Adobestock)

3. Khắc chế dụng vọng   

Thứ ba, bạn phải khắc chế dục vọng của bản thân. Bạn phải tự nhắc nhở mình rằng, khi đã dùng điện thoại để làm xong những việc cần làm thì nhất định phải bỏ xuống. Nếu bạn muốn xem điện thoại giải trí một chút thì phải quy định thời gian; không được để bản thân lan man trên mạng mấy tiếng đồng hồ. 

4. Đọc nhiều hơn và xem video ít hơn   

Thứ tư, hãy đọc nhiều hơn và xem video ít hơn. Việc này sẽ trực tiếp làm giảm thời gian sử dụng điện thoại di động của bạn. Bạn có để ý rằng từ khi có các video ngắn để giải trí thì bạn rất lười đọc không? Những bài viết chỉ hơi dài một chút là bạn đã không muốn đọc rồi. Các video giải trí đã làm cho bạn mất kiên nhẫn và ngày càng lười biếng hơn.       

Điện thoại di động và internet đã trở nên không thể tách rời trong cuộc sống của chúng ta. Nhưng bạn hãy dùng nó một cách thông minh chứ đừng trở thành nô lệ của nó, đừng mắc mưu của nó mà “giải trí đến chết”. 

Theo Kknews