Einstein không chỉ là một nhà khoa học vĩ đại mà còn là một người chơi đàn violin rất giỏi, và ông có kiến thức rất sâu rộng về âm nhạc. 

Thuở nhỏ Einstein bị nhận xét là chậm chạp

Bố mẹ Einstein đều là người Do Thái. Einstein có một tuổi thơ hạnh phúc. Bố ông là một người điềm đạm, ôn hòa và tốt bụng, yêu thích văn học và toán học. Mẹ ông là người có cá tính khá mạnh, yêu thích âm nhạc và đã có ảnh hưởng đến Einstein. Ông bắt đầu học đàn violin từ năm 6 tuổi, và từ đó đàn violin đã trở thành bạn đồng hành của ông trong suốt chặng đường đời. Sự giáo dục của cha mẹ đã có ảnh hưởng rất tốt đối với Einstein; trong nhà tràn ngập tinh thần tự do và bầu không khí tường hòa.

Tuy là nhà khoa học hàng đầu thế giới, nhưng thành tích học tập thuở nhỏ của ông lại khá ‘bết bát’. Ngay từ nhỏ ông đã bị xem là một đứa trẻ chậm chạp. Năm 4 tuổi ông mới mở miệng để nói chuyện, và sau khi đi học cũng không tỏ ra thông minh hơn. Các giáo viên và hiệu trưởng của trường đều khẳng định rằng: Đứa trẻ này tương lai sẽ không có tiền đồ gì. Về sau, ông cũng cho rằng mình là “một đứa trẻ ngốc nghếch hiếm thấy”, giống như những gì mà hàng xóm và người lớn thường nói về ông.

Cha mẹ luôn động viên ông

Ông cảm thấy sợ hãi và chán nản trước những nhận xét của mọi người về ông. Ông không còn niềm tin vào tương lai của mình; thậm chí còn muốn nghỉ học. Tuy nhiên cha của ông – Một kỹ sư cơ điện, chưa bao giờ trách móc hay phàn nàn về con mình; ngược lại còn tìm mọi cách để cổ vũ con trai, khiến cho Einstein lấy lại sự tự tin. Cho dù khi đó mọi người đều xem thường con trai của ông. 

Einstein và âm nhạc; âm nhạc cổ điển; âm nhạc cổ điển là gì
Ảnh chụp Einstein khi còn nhỏ (ảnh: Twitter)

Có một lần, cha của Einstein đã mua cho ông một hộp xếp gỗ đồ chơi. Khi ông xếp gỗ, cha ông đã sắp xếp cho mọi người đều ngồi bên cạnh. Mỗi lần ông xếp được 1 tầng, mọi người lại vỗ tay khen ngợi: “Thật giỏi quá!”; “Xếp thực sự quá giỏi!”; “Đứa trẻ này thật là tài giỏi!”.

Ông đã dần dần lấy lại được sự tự tin qua những tiếng vỗ tay và khen ngợi này.

Có năng khiếu âm nhạc

Sau đó, cha ông bắt đầu dạy ông học đàn violin. Tuy chỉ là một người chơi đàn violin nghiệp dư, nhưng cha của Einstein chơi cũng rất hay. Cha của Einstein nói với ông rằng, liều thuốc tốt nhất cho nỗi đau và sự tuyệt vọng trong cuộc sống là âm nhạc. 

Einstein sớm bộc lộ năng khiếu âm nhạc dưới sự huấn luyện của cha mình. Ông chơi đàn violin rất hay và cũng thường xuyên lên sân khấu biểu diễn. Lúc này mọi người đã hoàn toàn thay đổi quan điểm về ông, mọi người liên tục khen ngợi ông. Khi đó, cha ông luôn tha thiết nói với ông rằng: “Con à, thực ra con vô cùng ưu tú. Bất kể lúc nào hay ở đâu, còn đều không được đánh mất niềm tin vào chính mình”.

âm nhạc cổ điện châu Âu; âm nhạc cổ điển phương Tây; Nhạc Mozart là gì
Einstein có nhiều tình bạn về âm nhạc và thường tham gia các buổi độc tấu nhạc thính phòng (ảnh: Nationalgeographic)

Mẹ của Einstein là một người nhân đức, có tu dưỡng. Bà yêu thích âm nhạc và cũng là thầy vỡ lòng về âm nhạc cho Einstein. Có một lần, mẹ ông ngồi trước đàn piano và nhẹ nhàng gõ phím. Giai điệu giống như tiếng suối róc rách. Kết thúc một bài, bà quay lại nhìn và thấy Einstein đang nghiêng đầu để nghe tiếng đàn; nghe một cách rất say mê. 

Cây đàn violin đã theo ông suốt cuộc đời

Bà mẹ trẻ cảm thấy con mình rất có khiếu âm nhạc. Bà rất cao hứng mà nói với Einstein: “Nhìn dáng vẻ nghiêm túc của con kìa. Trông giống như một giáo sư đại học vậy! Này! Con yêu quý của mẹ. Sao con không nói chuyện?” Einstein đắm chìm trong thế giới âm nhạc và không nói lời nào. Lúc đó ông mới chỉ 3 tuổi.

Einstein chính thức bắt đầu học violin từ năm 6 tuổi. Tâm hồn bé bỏng của ông đã hòa vào những giai điệu đẹp đẽ. Sau 7 năm, ông đã hiểu được kết cấu toán học của hòa âm và hình thức âm nhạc (musical form). Ông cảm nhận được kỹ thuật và sự huyền bí khi chơi tác phẩm của Mozart. Dây đàn và tâm hồn cùng nhau cộng hưởng, vậy là sự nghiệp khoa học và nghệ thuật của cuộc đời ông bắt đầu.

Nhạc Mozart cổ điển; Nhạc giao hưởng là gì; Nhạc giao hưởng Mozart
Năm 1937, Einstein gặp nghệ sĩ violin người Ba Lan Bronislaw Huberman. Họ nói về âm nhạc và cuộc sống tại nhà của Einstein ở Princeton, New Jersey (ảnh: Twitter)

Einstein học được các kỹ thuật violin không phải thông qua những cuốn giáo trình violin chính quy, mà là thông qua các bản sonata của Mozart. Ông cho rằng sự nhiệt tình chính là người thầy tốt nhất, và ông đã yêu thích âm nhạc của Mozart kể từ đó. 

Cây đàn violin cũng trở thành người bạn đồng hành trong suốt sự nghiệp khoa học của ông. Cây đàn đã giúp ông xua tan được những u buồn và sự hỗn loạn; giúp tăng thêm vẻ đẹp và sự hài hòa cho ông.

Theo Vision Times